Burgerschapsprijs 2025: Yasmien Naciri en Colette Braeckman

Voor haar 21ste editie bekroont de Burgerschapsprijs twee Belgische vrouwen met een diep engagement voor een rechtvaardigere, inclusieve en solidaire samenleving: Yasmien Naciri, sociaal onderneemster, docente en activiste voor de inclusie en emancipatie van jongeren, en Colette Braeckman, gerenommeerd journaliste die al decennialang de geopolitieke uitdagingen en complexe realiteit van Centraal-Afrika belicht. 

Twee inspirerende parcours, geleid door de zoektocht naar waarheid

Yasmien Naciri is een jonge onderneemster, consultant, columniste, docente aan de Karel de Grote Hogeschool en een echte ‘doener’. Ze is de oprichtster van vzw Amana, actief in België en Marokko, en van vzw Fleks, een jongereninitiatief in Antwerpen dat ondernemerschap stimuleert bij jongeren uit kansarme milieus, ondertussen overgedragen aan de jongeren zelf. Ze pleit voor meer diversiteit in bedrijven, droeg bij aan de invoering van het statuut van student-ondernemer, en schepte in 2018 een precedent voor België door een internettrol te laten veroordelen. Naciri zetelt in de raad van bestuur van verschillende instellingen zoals het Hannah Arendt Instituut, Ancienne Belgique en Formaat, de koepelorganisatie van jeugdhuizen in Vlaanderen. 

Ze schreef meerdere boeken over sociale rechtvaardigheid en de strijd tegen discriminatie, waaronder Klassenjustitie. Hoe blind is Vrouwe Justitia? (2024). Hierin werpt ze een blik op de onbewuste vooroordelen, systematische ongelijkheid en het gevoel van (on)rechtvaardigheid in onze samenleving. "Voor mij is burgerschap onlosmakelijk verbonden met mijn geloof in de liberale democratie en de rechtsstaat. Burgerschap bestaat slechts in de ruimte tussen mensen, waar wij samen handelen, spreken en verantwoordelijkheid dragen. Deze prijs behoort daarom ook toe aan de honderden mensen die mijn pad hebben gekruist en dit gedeelde burgerschap met mij dragen", zegt Yasmien Naciri.

Colette Braeckman is al 50 jaar grand reporter bij de krant Le Soir. Ze was medeoprichter van de eerste journalistenvereniging in België. Ze staat bekend om haar diepgaande onderzoeken naar conflicten in Centraal-Afrika, met name in Rwanda, Burundi en de Democratische Republiek Congo. Ze schreef talrijke boeken, waaronder L’homme qui répare les femmes (De man die vrouwen herstelt) (2016), over dokter Denis Mukwege. Haar journalistiek werk, rigoureus en geëngageerd, heeft seksueel geweld in conflictgebieden en de uitdagingen van de dekolonisatie onder de aandacht gebracht. Ze nam ook deel aan werkgroepen rond het koloniale verleden van België. 

Als doctor honoris causa in België (ULiège) en in Congo (UCBukavu) zet ze haar werk voort om kennis over te dragen aan jongeren via schrijfworkshops. "Deze prijs is vooral een eer om te delen met alle afwezigen, de minder bekenden, zelfs de verdwenen personen. Zij zullen baat hebben van dit mooie initiatief, want uiteindelijk zijn wij slechts de dragers van hun verhalen.", aldus Colette Braeckman.

Een krachtig signaal voor de jonge generaties

Yasmien Naciri en Colette Braeckman delen een diepgeworteld engagement om onrecht aan te klagen en kwetsbare stemmen te versterken. Beiden gebruiken hun pen en stem als krachtige instrumenten om sociale misstanden aan het licht te brengen – of het nu gaat om systematische ongelijkheid in eigen land of geopolitieke crisissen aan de andere kant van de wereld. Hun werk getuigt van moed, engagement en een rotsvast geloof in de kracht van actieve burgerzin. Ze herinneren ons eraan dat engagement geen leeftijd of grenzen kent, en dat het verdedigen van de rechten van anderen ook een manier is om de fundamenten van onze eigen democratie te versterken.

Twee vrouwen, twee generaties en een intens engagement voor toekomstige generaties. Jessy Siongers, sociologe, professor aan de VUB, coördinator van het Kenniscentrum Cultuuronderzoek aan de Universiteit Gent en voorzitter van de Stichting P&V: "De laureaten belichamen een actieve en moedige burgerzin. Ze tonen jongeren dat het mogelijk is om verontwaardiging om te zetten in concrete en duurzame actie." De laureaten delen ook de drang naar kennisdeling, via onder andere schrijfworkshops voor jongeren en debatten met jongeren rond sociale rechtvaardigheid.

Een prijs voor actie 

De prijs stelt elke laureaat in staat om financieel een project te ondersteunen dat aansluit bij hun engagement. Zo zal Colette Braeckman het Bureau pour le Volontariat au Service de l'Enfance et de la Santé steunen, een van de belangrijkste Congolese ngo’s die zich inzet voor kinderrechten, met een invloed die de grenzen van de Democratische Republiek Congo overstijgt, met name in de regio van de Grote Meren.

Yasmien Naciri wil de activiteiten van het Hannah Arendt Instituut steunen, dat zich toelegt op het versterken van de democratie. Dit instituut, gevestigd in Mechelen, verbindt onderzoek, beleid, onderwijs en praktijk rond thema’s als burgerschap, diversiteit en stedelijkheid.

Daarnaast ontvangen de laureaten een gravure van kunstenaar Philip Aguirre y Otegui.

Bekijk de brochure met de portretten van de laureaten (alleen beschikbaar in het Engels).